Θεραπεία Vojta

Μετά την διάγνωση και την αξιολόγηση ακολουθεί η θεραπεία. Η θεραπευτική πρόταση του Vojta λέγεται Σφαιρική Αντανακλαστική Κινητοποίηση. Όπως λέει το όνομα της:

Σφαιρική ονομάζεται γιατί κατά την διάρκεια της εφαρμογής της περιλαμβάνει ολόκληρο το σώμα και τις λειτουργίες του (όραση, μάσηση, κατάποση, ομιλία, αναπνοή, πέψη, αφόδευση, διούρηση κ.α.).

Αντανακλαστική γιατί η ενεργοποίηση του Κεντρικού Νευρικού συστήματος προκαλείται με αντανακλαστικό τρόπο

και

Κινητοποίηση γιατί οι κινητικές απαντήσεις ανήκουν σε συγκεκριμένα κινητικά πρότυπα, γνωστά εκ των προτέρων στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα του ασθενή.

Στην Σφαιρική Αντανακλαστική Κινητοποίηση, ο θεραπευτής τοποθετεί τον ασθενή σε συγκεκριμένες θέσεις, ανάλογα με την κινητική του κατάσταση (κινητική ηλικία) και εφαρμόζει συγκεκριμένες πιέσεις, με καθορισμένη φορά και ένταση, σε προσδιορισμένα σημεία που βρίσκονται στο κεφάλι, στον κορμό στα άνω και κάτω άκρα. Σε κάθε άτομο, ανεξαρτήτου ηλικίας και πάθησης, ο συνδυασμός θέσης και πίεσης, προκαλεί αυτόματα και ακούσια, δηλ χωρίς την συμμετοχή του, κινητικές απαντήσεις

Οι κινήσεις προκαλούνται αντανακλαστικά

Οι κινητικές απαντήσεις του ασθενή, είναι γνωστές εκ των προτέρων στον φυσικοθεραπευτή, εμφανίζονται κάθε φορά που ενεργοποιείται και αφορούν ολόκληρο το σώμα.

Η θεραπευτική χρήση της σφαιρικής αντανακλαστικής κινητοποίησης καθιστά ασθενείς με κινητικά προβλήματα νευρικής ή μυοσκελετικής αιτιολογίας, ικανούς, να αποκαταστήσουν όλο ή τμήμα της βλάβης

Με την Σφαιρική Αντανακλαστική Κινητοποίηση προκαλείται μία συγχρονισμένη και ρυθμική ενεργοποίηση όλων των μυών και μία απάντηση από διάφορα επίπεδα ελέγχου του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Οι κινητικές απαντήσεις που προκαλούνται από τον θεραπευτή, μπορούν να αναπαραχθούν όσο συχνά επιθυμείται στον ασθενή.

Όλες οι κινήσεις που εμφανίζονται την φυσιολογική κινητική ανάπτυξη όπως: σύλληψη, ρολάρισμα, μπουσούλισμα, κάθισμα, έρπηση, τετραποδική βάδιση, ορθοστάτηση και διποδική βάδιση ενεργοποιούνται εμφανώς ανάλογα με την κινητική ηλικία που βρίσκεται ο ασθενής.

Με την χρήση των θεραπευτικών σχημάτων της Σφαιρικής Αντανακλαστικής Κινητοποίησης, ενεργοποιούνται στον ασθενή αντανακλαστικά αυτές οι κινήσεις που είναι απαραίτητες στην καθημερινή του ζωή με ακούσιο τρόπο. Η επανάληψη των ασκήσεων μετατρέπει τις ακούσιες – αντανακλαστικές κινητικές απαντήσεις σε αυθόρμητες κινήσεις αρχικά στην σπονδυλική στήλη και στην συνέχεια στο κεφάλι στα άνω και στα κάτω άκρα.

Σε κάθε συνεδρία ο ασθενής ενεργοποιείται πλήρως σε ολόκληρο το σώμα του. Αμέσως μετά την κάθε συνεδρία παρατηρούνται αλλαγές, στην στάση και στην κίνηση, στην αναπνοή, στην ομιλία κλπ κοντύτερα στα φυσιολογικά πρότυπα, τα οποία ο ασθενής εκμεταλλεύεται

Η επανάληψη αυτών των κινητικών απαντήσεων του ασθενή, διαμέσου των επαναλαμβανόμενων ερεθισμάτων, οδηγεί σε απελευθέρωση και στην δημιουργία νέων δρόμων στα λειτουργικά μπλοκαρισμένα κυκλώματα που συνδέουν τον εγκέφαλο με τον νωτιαίο μυελό του ασθενή.

Η διαφορά της μεθόδου σε σχέση με άλλες μεθόδους φυσικοθεραπείας

Στην θεραπεία με την μέθοδο Vojta ενεργοποιείται το κεντρικό νευρικό σύστημα μέχρι το ψηλότερο επίπεδο του (φλοιός) να αναπαράγει φυσιολογικές απαντήσεις που ήδη γνωρίζει. Η ενεργοποίηση του νευρικού συστήματος προκαλείται με πολλαπλά ερεθίσματα από την περιφέρεια.

Η μέθοδος Vojta είναι η μόνη που φτάνει στον εγκέφαλο και τον ενεργοποιεί ώστε αυτός να απαντήσει με βάση τις δυνατότητες του. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο ασθενής δεν εκπαιδεύεται στην εκμάθηση κινήσεων ή στην τοπική και παροδική αναχαίτιση της σπαστικότητας ή της όποιας δυσλειτουργίας, αλλά στην δημιουργία των προϋποθέσεων για μια πιο φυσιολογική κίνηση σε ολόκληρο το σώμα. Με τον όρο φυσιολογική κίνηση αναφερόμαστε σε κινήσεις πιο λειτουργικές και πιο οικονομικές λόγω της συγχρονισμένης και συντονισμένης μυϊκής λειτουργίας.

Με την εφαρμογή των θεραπευτικών ασκήσεων της σφαιρικής αντανακλαστικής κινητοποίησης μπορούν να ενεργοποιηθούν και να επηρεαστούν παράλληλα με τις κινητικές αλληλουχίες συγκεκριμένες λειτουργίες όπως:

• Σύγκλιση του βλέμματος (οπτικοκινητική).

• Κινήσεις της κάτω σιαγόνας και της γλώσσας(στοματοπροσωπική κινητικότητα)

Αλλά και αντιδράσεις του φυτικού νευρικού συστήματος όπως:

• Έλεγχος της κύστης

• Αναπνοή

• Μάσηση και κατάποση

• Εφίδρωση

• Αφόδευση

Μετά το τέλος της κάθε συνεδρίας, οι αντανακλαστικές απαντήσεις είναι ικανές να αναπαραχθούν εν μέρει από τον ασθενή. Με την συστηματική επανάληψη η "φυσιολογική κινητικότητα" απομνημονεύεται από τον εγκέφαλο και αποτελούν ένα νέο υποκατάστατο κινητικότητας κοντύτερα στο φυσιολογικό που πραγματικά επιθυμεί ο ασθενής.

Η θεραπεία του καθηγητή μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις ηλικίες. Στα νεογέννητα και στα βρέφη είναι περίπου ίδια, ενώ τα παιδιά και οι ενήλικες μπορούν να συμμετέχουν κατά την διάρκεια της άσκησης.

Η θεραπεία με την μέθοδο Vojta δεν έχει αντενδείξεις, αντίθετα η εφαρμογή της συμβάλλει:

• Στην μεταβολή της αντανακλαστικής δραστηριότητας και στον προσανατολισμό της νευροκινητικής λειτουργίας σε κατευθύνσεις κοντύτερα στο φυσιολογικό με την εισαγωγή μιας διαφορετικής νευρολογικής δραστηριότητας που ενισχύει στον ασθενή την σωματική αντίληψη.

• Στην μεταβολή των νωτιαίων αυτοματισμών σε βλάβες του νωτιαίου μυελού

• Στον έλεγχο της αναπνοής και στην αύξηση της ζωτικής χωρητικότητας

• Στον έλεγχο των νευροφυτικών αντιδράσεων και στην προαγωγή της αρμονικής ανάπτυξης του κινητικού συστήματος

• Στην πρόληψη ορθοπαιδικών βλαβών που συχνά εμφανίζονται στις παθολογικές καταστάσεις.

Η σφαιρική αντανακλαστική κινητοποίηση είναι πολύ αποτελεσματική θεραπεία για τις παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος. Σε αντίθεση με τις άλλες μορφές φυσικοθεραπείας, δεν κουράζει τον ασθενή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις που υπάρχει:

• έλλειψη συνεργασίας μεταξύ ασθενή και φυσικοθεραπευτή (νεογνά και βρέφη, μονάδα εντατικής θεραπείας ή θερμοκοιτίδα στα βρέφη, άτομα με χαμηλή όραση κ.α.)

• άτομα με προβλήματα καρδιάς ή αρτηριακής πίεσης

• άτομα με ήδη εγκατεστημένα παθολογικά κινητικά πρότυπα και

• όπου υπάρχει πόνος

Η διάρκεια της κάθε συνεδρίας ποικίλει ανάλογα με την ηλικία και την πάθηση του ασθενή. Για τους ίδιους λόγους ποικίλλει και η συχνότητα των επαναλήψεων. Η θεραπεία γίνεται από τον φυσικοθεραπευτή, αλλά και από το συγγενικό περιβάλλον του ασθενή, το οποίο εκπαιδεύεται από τον φυσικοθεραπευτή

Αυτή η μορφή θεραπείας μπορεί να εκτελεστεί χωρίς προσπάθεια εκμάθησης γιατί ο ασθενής δεν χρειάζεται να μάθει ή να συμμετάσχει. Το νέο στοιχείο καταχωρείται αυθόρμητα με αυτόματη δραστηριότητα.

Η μέθοδος Vojta είναι μια δυναμική μορφή θεραπείας γιατί δεν διδάσκει στον ασθενή θέσεις ή κινήσεις, αλλά τον καθιστά

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ ΤΟΥ ΜΟΝΑΔΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ