Πολλά γνωστά παιχνίδια μπορούν να χρησιμοποιηθούν εποικοδομητικά για παιδιά με ΔΕΠ-Υ. Αν μάλιστα οι κανόνες και οι προκλήσεις δυσκολεύουν και πολλαπλασιάζονται σταδιακά, τότε είναι ακόμα καλύτερα.

Η εκπαιδευτική μέθοδος με παιχνίδια βοηθά τα παιδιά να κατακτήσουν γνωστικές προκλήσεις, να χτίσουν βήμα-βήμα την ικανότητά τους να μένουν συγκεντρωμένα σε ένα παιχνίδι, να ακολουθούν κανόνες και να διαχειρίζονται τον εκνευρισμό και την απογοήτευση. Εναλλακτικές προσεγγίσεις κι ομαδική απασχόληση (όχι το παιδί απομονωμένο στον υπολογιστή ή το tablet) είναι πάντα η καλύτερη λύση!

Απλά επιτραπέζια παιχνίδια για παιδιά με ΔΕΠ-Υ

Να θυμάστε: Όσο λιγότερο περίπλοκα είναι τα παιχνίδια και όσο λιγότερη τεχνολογία χρησιμοποιούν, τόσο καλύτερο είναι το αποτέλεσμα για τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ. Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια προκαλούν υπερδιέγερση και τα παιχνίδια με πολλούς και δύσκολους κανόνες δημιουργούν εκνευρισμό και τα παιδιά τα εγκαταλείπουν γρήγορα. Τα παρακάτω κλασσικά επιτραπέζια παιχνίδια μπορούν να βοηθήσουν τις κοινωνικές και γνωστικές ικανότητες των παιδιών με ΔΕΠ-Υ.

Μνήμη και Προσοχή

Αυτά τα παιχνίδια βοηθούν στην αύξηση της προσοχής και της μνήμης. Οι παίχτες συνήθως πρέπει να ταιριάξουν κάρτες ή να θυμηθούν τις κάρτες που γυρίζουν, κρύβονται κτλ. Στην αρχή είναι απαραίτητο να παρατηρήσουμε πόση ώρα μπορεί να παίξει το παιδί συγκεντρωμένο. Με μικρότερα παιδιά ή με παιδιά που δυσκολεύονται πολύ να συγκεντρωθούν, ξεκινάμε το παιχνίδι με λίγες κάρτες και με τα ζευγάρια κοντά στο ένα στο άλλο. Σταδιακά, αυξάνουμε τον αριθμό των καρτών και απομακρύνουμε τα ζευγάρια.

Πρόβλεψη επιτυχίας και αντιμετώπιση αποτυχίας

Φιδάκι: Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ αντιμετωπίζουν αυξημένο εκνευρισμό όσο προσδοκούν την επιτυχία αλλά κι όταν αποτυγχάνουν. Το φιδάκι είναι ένας πολύ ωραίος τρόπος να μάθουν να μετριάζουν τον εκνευρισμό τους και να ξεπερνούν τις αποτυχίες γρήγορα. Ο εκνευρισμός μπορεί να προκληθεί όταν το παιδί «πέσει» πάνω σε φιδάκι και από πρώτος βρεθεί τελευταίος. Επιπλέον, μπορούν να συνδέσουν το ανέβασμα της σκάλας ή το κατέβασμα του φιδιού με πραγματικές συνέπειες των πράξεων τους κι έτσι να ελέγξουν τον παρορμητισμό που συχνά συνοδεύει τη ΔΕΠ-Υ. Σκοπός είναι να βοηθήσουμε τα παιδιά να εξασκηθούν στη διαχείριση της αποτυχίας και να τονίσουμε την ανάγκη να ξεπεράσουν γρήγορα την απογοήτευση.

Extra tips: Για να βοηθήσουμε το παιδί να συνδέσει τη συμπεριφορά του με τις συνέπειες που ακολουθούν, μεταβάλλουμε λίγο τις κανόνες του παιχνιδιού. Όταν για παράδειγμα το παιδί πρέπει να ανέβει τη σκάλα, ζητάμε να θυμηθεί και να πει μια συμπεριφορά που οδήγησε σε θετικές συνέπειες (π.χ. “θύμωσα με τον αδερφό μου αλλά δεν τον χτύπησα”). Όταν πρέπει να κατέβει από το φίδι, ζητάμε να τις πει μια συμπεριφορά που είχε αρνητικές συνέπειες (π.χ. έδωσε την ορθογραφία στο δάσκαλο χωρίς να την ξανακοιτάξω και είχα κάνει πολλά λάθη).

Πρόβλεψη συνεπειών

Jenga: Ο σκοπός του παιχνιδιού είναι να τραβούν οι παίκτες τουβλάκια και να τα τοποθετούν στην κορυφή χωρίς να πέσει ο πύργος. Τα παιδιά πρέπει να μελετούν τις κινήσεις τις, να προσέχουν ποια κομμάτια μπορούν να μετακινηθούν χωρίς συνέπειες και να είναι προσεχτικά. Επιπλέον, τονώνεται η αυτοσυγκράτηση και περιορίζεται η παρορμητικότητα.

Επίλυση προβλημάτων και οργάνωση

Cluedo ή Μυστήρια στο Πεκίνο: Και στα δύο αυτά παιχνίδια οι παίκτες καλούνται να λύσουν μυστήρια και εγκλήματα χρησιμοποιώντας πληροφορίες και στοιχεία. Τα παιδιά αναγκάζονται να σκεφτούν και να αξιολογήσουν τις πληροφορίες που έχουν ή δεν έχουν – πραγματική πρόκληση για παιδιά με ΔΕΠ-Υ. Μαθαίνουν να χρησιμοποιούν τις πληροφορίες για να λύσουν προβλήματα και να μη δρουν παρορμητικά για τις συνέπειες και βασισμένα σε συναισθήματα.

Άλλα παιχνίδια για παιδιά με ΔΕΠ-Υ:

• Μονόπολη
• παζλ
• παιχνίδια ερωτήσεων
• UNO
• λαβύρινθοι
• εντόπιση διαφορών
• Bingo ή τόμπολα
• οι μικροί γιατροί
• μάντεψε ποιος

Καλό είναι να θυμόμαστε ότι οποιοδήποτε παιχνίδι που απαιτεί από το παιδί να περιμένει τη σειρά του και να ακολουθεί κανόνες βοηθά στην αντιμετώπιση της ΔΕΠ-Υ. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι πρωταρχικός σκοπός του παιχνιδιού είναι να ψυχαγωγήσει το παιδί.

Στην προσπάθειά μας λοιπόν να χρησιμοποιήσουμε κάποια παιχνίδια θεραπευτικά δεν πρέπει να αφαιρούμε τη χαρά και να γινόμαστε κουραστικοί...